اثر رگبارهای متوالی بر مولفه‌های فرسایش پاشمانی طی دو شدت مختلف بارندگی در شرایط آزمایشگاهی

نویسندگان

  • محبوبه کیانی هرچگانی دانش ‏آموختۀ دکتری گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکدۀ منابع ‏طبیعی، دانشگاه تربیت مدرّس و عضو انجمن آبخیزداری ایران
چکیده مقاله:

واضح است که هیچ فرسایشی اتفاق نمی‏افتد مگر اینکه ابتدا جدایش توسط قطرات باران یا رواناب رخ دهد. فرسایش ناشی از اثر قطرات باران (RIIE) در نتیجۀ انرژی قطرات باران اتفاق می‏افتد. بدین‌منظور مجموعه‏ای از آزمایش‏ها برای بررسی اثر رگبارهای متوالی بر مؤلفه‏های RIIE (مانند پاشمان بالادست، پاشمان پایین‏دست، پاشمان خالص، پاشمان کل و نسبت پاشمان بالادست/پایین‏دست) برنامه‏ریزی شد. آزمایش‏ها تحت شدت‏های بارندگی 30 و 90 میلی‏متر در ساعت و در شیب پلات 5 درصد روی یک نمونه خاک جمع‏آوری‌شده از مراتع حوضۀ آبخیز کجور در شمال ایران در شرایط شبیه‏ساز باران و فرسایش خاک انجام پذیرفت. طبق نتایج مقایسۀ مؤلفه‏های پاشمان بالادست با پایین‏دست در شدت بارندگی 30 و همچنین در شدت بارندگی 90 میلی‏متر در ساعت در توالی‏های مختلف دلالت بر نبود اختلاف معنا‏دار در آنها (05/0 > P) با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک‏طرفه در نرم‌افزار آماری SPSS نسخۀ 22 داشته است. همچنین تحلیل نتایج مقایسه‏ای مؤلفه‏های RIIE شامل پاشمان بالادست، پاشمان پایین‏دست و پاشمان کل در توالی سوم، چهارم و پنجم در دو شدت بارندگی 30 و 90 میلی‏متر در ساعت در سطح 95 درصد معنا‏دار بود. در حالی ‏که پاشمان خالص و نسبت بالادست/ پایین‏دست تحت شدت‏های بارندگی 30 و 90 میلی‏متر در ساعت در توالی‏های مختلف رگبار غیر‌معنا‏دار (05/0 ≥ P) بوده است. همچنین نتایج بیان‌کنندۀ افزایش 5/2 برابری ضریب تغییرات پاشمان خالص و کل در شدت بارندگی 30 میلی‏متر در ساعت نسبت به 90 میلی‏متر در ساعت بود.      

Download for Free

Sign up for free to access the full text

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی آزمایشگاهی تخریب خاکدانه ها و فرسایش پاشمانی در شرایط مختلف شدت و مدت بارندگی در خاک های منتخب حوضه دشتگل مسجدسلیمان

چکیده سابقه و هدف: فرسایش خاک و اثرات مرتبط با آن یکی از مشکلات بزرگ زیست محیطی می‌باشد، که اثرات مخرب آن هم در درون منطقه و هم در بیرون منطقه قابل اغماض نیست. شناخت عوامل و فرآیندهای موثر بر فرسایش خاک در یک منطقه در ارائه راهکاری برای حفاظت خاک و محیط زیست سالم ضروری می‌باشد. تخریب خاکدانه یکی از فرآیندهای مهم در فرسایش پاشمانی می‌باشد که باعث جداسازی ذرات خاک و انتقال راحت‌تر این ذرات می‌شود...

متن کامل

تأثیر پوشش سنگریزه سطحی و شیب بر شدت فرسایش پاشمانی و بین‌شیاری در دو خاک مختلف

با توجه به ضعف پوشش گیاهی در مناطق خشک و نیمه­‌خشک، پوشش سنگریزه سطحی از اهمیت ویژه­‌ای در مهار فرسایش خاک برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر پوشش سنگریزه­ سطحی و شیب بر شدت فرسایش پاشمانی و بین­شیاری در دو نمونه خاک مختلف انجام شد. به این منظور، بر روی دو خاک ماسه­‌ای و زراعی با توزیع اندازه ذرات متفاوت، در چهار شیب 0.5، دو، پنج و 10 درصد و پنج سطح سنگریزه سطحی شامل صفر، پنج، 10، 20 و...

متن کامل

تاثیر اندوده سطحی بر فرسایش بین شیاری در شیب و شدت بارندگی مختلف در شرایط آزمایشگاهی

پیامدفرسایش بین­شیاری در هدر رفت خاک و عناصر غذایی به خصوص در اراضی کشاورزی بسیار قابل توجه است. از این­رو شناخت دقیق عوامل مؤثر بر آن ضروری است. یکی از این عوامل اندوده سطحی است که بیش­تر در نواحی خشک و نیمه­خشک رایج است.تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر اندوده سطحی بر فرسایش پذیری بین شیاری (ki) صورت گرفت. به این منظور دو خاک لومی شنی (s1) و لومی رسی (s2) از منطقه ایلخچی و یک خاک رسی (s3 ) از منط...

متن کامل

تاثیر اندوده سطحی بر فرسایش بین شیاری در شیب و شدت بارندگی مختلف در شرایط آزمایشگاهی

پیامدفرسایش بین­شیاری در هدر رفت خاک و عناصر غذایی به خصوص در اراضی کشاورزی بسیار قابل توجه است. از این­رو شناخت دقیق عوامل مؤثر بر آن ضروری است. یکی از این عوامل اندوده سطحی است که بیش­تر در نواحی خشک و نیمه­خشک رایج است.تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر اندوده سطحی بر فرسایش پذیری بین شیاری (ki) صورت گرفت. به این منظور دو خاک لومی شنی (s1) و لومی رسی (s2) از منطقه ایلخچی و یک خاک رسی (s3 ) از منط...

متن کامل

تاثیر اندوده سطحی بر فرسایش‌بین‌شیاری در شیب و شدت بارندگی مختلف در شرایط آزمایشگاهی

پیامدفرسایش بین­شیاری در هدر رفت خاک و عناصر غذایی به خصوص در اراضی کشاورزی بسیار قابل توجه است. از این­رو شناخت دقیق عوامل مؤثر بر آن ضروری است. یکی از این عوامل اندوده سطحی است که بیش­تر در نواحی خشک و نیمه­خشک رایج است.تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر اندوده سطحی بر فرسایش‌پذیری بین‌شیاری (Ki) صورت گرفت. به این منظور دو خاک لومی شنی (S1) و لومی رسی (S2) از منطقه ایلخچی و یک خاک رسی (S3 ) از منط...

متن کامل

بررسی آزمایشگاهی تخریب خاکدانه ها و فرسایش پاشمانی در شرایط مختلف شدت و مدت بارندگی در خاک های منتخب حوضه دشتگل مسجدسلیمان

چکیده سابقه و هدف: فرسایش خاک و اثرات مرتبط با آن یکی از مشکلات بزرگ زیست محیطی می باشد، که اثرات مخرب آن هم در درون منطقه و هم در بیرون منطقه قابل اغماض نیست. شناخت عوامل و فرآیندهای موثر بر فرسایش خاک در یک منطقه در ارائه راهکاری برای حفاظت خاک و محیط زیست سالم ضروری می باشد. تخریب خاکدانه یکی از فرآیندهای مهم در فرسایش پاشمانی می باشد که باعث جداسازی ذرات خاک و انتقال راحت تر این ذرات می شود...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 3

صفحات  837- 846

تاریخ انتشار 2017-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023